Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε χθες να παραπέμψει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω μη συμμόρφωσης με τις κοινοτικές διατάξεις σχετικά με την φορολόγηση και την ταξινόμηση των μεταχειρισμένων αυτοκινήτων που προέρχονται από άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ.

Έπειτα από νομοθετικές αλλαγές που θεσπίστηκαν στην Ελλάδα από το 2020, το ποσό του τέλους ταξινόμησης για εισαγόμενα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα υπερβαίνει σε ορισμένες περιπτώσεις το ποσό του υπολειπόμενου τέλους που είναι ενσωματωμένο στην αξία των ομοειδών εγχώριων μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, κατά παράβαση του άρθρου 110 της ΣΛΕΕ.

Σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής, η Ελλάδα παραβιάζει το άρθρο 110 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), καθώς επιβάλλει υπερβολικά εισαγωγικούς φόρους (τέλη ταξινόμησης) στα εισαγόμενα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα από άλλες χώρες της ΕΕ. Αυτά τα τέλη υπολογίζονται με διαφορετικό –και σαφώς δυσμενέστερο– τρόπο από εκείνον που εφαρμόζεται για τα αντίστοιχα εγχώρια μεταχειρισμένα οχήματα, δημιουργώντας συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού και αποτρέποντας τους Έλληνες καταναλωτές από την αγορά τους.

Επιπλέον, η Ελλάδα απαγορεύει την ταξινόμηση ορισμένων μεταχειρισμένων οχημάτων που μεταφέρονται από άλλες χώρες της ΕΕ, χωρίς να επιβάλλει παρόμοια απαγόρευση στις αντίστοιχες κατηγορίες εγχώριων οχημάτων. Πρόκειται για σαφή περιορισμό της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων, ο οποίος αντίκειται στα άρθρα 34 και 36 της ΣΛΕΕ.

Συγκεκριμένα, εκτός από το τέλος ταξινόμησης που επιβάλλεται σε όλα τα εισαγόμενα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, η επιβολή περιβαλλοντικού φόρου μόνο σε εισαγόμενα μεταχειρισμένα αυτοκίνητα ορισμένων κατηγοριών (Euro 4, Euro 5a και Euro 5b) και όχι σε εγχώρια αυτοκίνητα των αντίστοιχων κατηγοριών, συνιστά άλλη μια παράβαση του άρθρου 110 της ΣΛΕΕ.

Η ελληνική απαγόρευση ταξινόμησης μεταχειρισμένων αυτοκινήτων (Euro 1, 2 και 3) ισχύει για αυτοκίνητα που εισέρχονται στην ελληνική αγορά από άλλα κράτη μέλη. Δεν επιβάλλεται παρόμοια απαγόρευση για τα αντίστοιχα εγχώρια αυτοκίνητα. Δεδομένου ότι η απαγόρευση ταξινόμησης ισχύει μόνο για οχήματα που εισέρχονται στην ελληνική αγορά από άλλα κράτη μέλη, το μέτρο αυτό συνιστά πλήρη περιορισμό των εισαγωγών τέτοιων οχημάτων, ισοδυναμώντας με περιορισμό κατά την έννοια του άρθρου 34 της ΣΛΕΕ.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε στην Ελλάδα προειδοποιητική επιστολή τον Σεπτέμβριο του 2021, συμπληρωματική προειδοποιητική επιστολή τον Ιούνιο του 2023 και αιτιολογημένη γνώμη τον Μάιο του 2024, ζητώντας από τις ελληνικές αρχές να διορθώσουν το ασυμβίβαστο των ελληνικών κανόνων με το δίκαιο της Ένωσης. Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι προσπάθειες που έχουν κάνει μέχρι σήμερα οι αρχές είναι ανεπαρκείς και, για τον λόγο αυτό, παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η παραπομπή αυτή αποτελεί δικαίωση για τον Σύνδεσμο Εμπόρων Εισαγωγέων Αυτοκινήτων Ελλάδος (ΣΕΕΑΕ), ο οποίος, μέσα από πολυετείς νομικούς αγώνες και διαρκείς καταγγελίες, ανέδειξε τις αντικοινοτικές πρακτικές της ελληνικής πολιτείας.

Ο ΣΕΕΑΕ είχε επισημάνει επανειλημμένα τις παρατυπίες αυτές μέσα από υπομνήματα και συναντήσεις με τις αρμόδιες ελληνικές αρχές. Παρά τις προσπάθειες του Συνδέσμου, δεν υπήρξε συμμόρφωση εκ μέρους της ελληνικής πολιτείας.

αναφέρεται στην ανακοίνωση του Συνδέσμου.

Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει τη Βουλγαρία, την Ελλάδα και την Πολωνία στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επειδή δεν μετέφεραν στο εθνικό τους δίκαιο τους κανόνες της ΕΕ όσον αφορά την επιβολή τελών στα οχήματα που χρησιμοποιούν ορισμένα έργα υποδομής [οδηγία (ΕΕ) 2022/362]. Τα τρία κράτη μέλη δεν κοινοποίησαν τη μεταφορά των μέτρων στο εθνικό τους δίκαιο έως την προθεσμία της 25ης Μαρτίου 2024.

Η Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητικές επιστολές στις 23 Μαΐου 2024, τις οποίες ακολούθησαν αιτιολογημένες γνώμες στις 16 Δεκεμβρίου 2024, που όριζαν προθεσμία δύο μηνών μετά την παραλαβή τους για την παροχή απαντήσεων και τη λήψη των αναγκαίων μέτρων για τη συμμόρφωση με την υποχρέωση πλήρους μεταφοράς της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο. Με τις απαντήσεις τους, τα κράτη μέλη υπέβαλαν χρονοδιάγραμμα για τη θέσπιση των μέτρων μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο. Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχει κοινοποιηθεί στην Επιτροπή κανένα μέτρο μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι προσπάθειες που έχουν κάνει μέχρι σήμερα οι εθνικές αρχές για τη λήψη των αναγκαίων μέτρων είναι ανεπαρκείς και, για τον λόγο αυτόν, παραπέμπει τη Βουλγαρία, την Ελλάδα και την Πολωνία στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ζητώντας την επιβολή οικονομικών κυρώσεων.

Η οδηγία περί επιβολής τελών στα βαρέα φορτηγά οχήματα που χρησιμοποιούν ορισμένα έργα υποδομής (οδηγία 1999/62/ΕΚ) θεσπίζει κανόνες για την επιβολή τελών βάσει διανυόμενης απόστασης (δηλαδή διοδίων) και τελών βάσει χρονικού διαστήματος (δηλαδή τελών χρήσης, κοινώς γνωστών ως βινιέτες) στην ΕΕ. Τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να ανακτούν το κόστος της υποδομής (κατασκευή, συντήρηση, λειτουργία) μέσω οδικών τελών. Ωστόσο, αν επιλέξουν να το πράξουν αυτό, πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες της οδηγίας.

Η οδηγία αποτελεί σημαντικό στοιχείο της πολιτικής μεταφορών της ΕΕ όσον αφορά τη χρηματοδότηση των υποδομών μεταφορών, σύμφωνα με τις αρχές “ο χρήστης πληρώνει” και “ο ρυπαίνων πληρώνει”. Η αρχή “ο χρήστης πληρώνει” ορίζει ότι το κόστος των έργων οδικής υποδομής θα πρέπει να βαρύνει τους χρήστες του οδικού δικτύου, ενώ η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” ορίζει ότι το εξωτερικό κόστος των μεταφορών για την κοινωνία (ατμοσφαιρική ρύπανση και ηχορύπανση, εκπομπές CO2 και κυκλοφοριακή συμφόρηση) θα πρέπει να καταβάλλεται από αυτόν που ρυπαίνει. Η οδηγία προσδιορίζει επίσης περαιτέρω τους κανόνες για την απαγόρευση των διακρίσεων που ορίζονται στο άρθρο 18 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η τροποποιητική οδηγία όσον αφορά την επιβολής τελών στα οχήματα που χρησιμοποιούν ορισμένα έργα υποδομής [οδηγία (ΕΕ) 2022/362] επέφερε ουσιαστικές αλλαγές.

Επεκτάθηκε το πεδίο εφαρμογής ώστε να συμπεριλαμβάνει στα οχήματα τα επιβατικά αυτοκίνητα, τα λεωφορεία, τα πούλμαν και τα μικρά βαρέα επαγγελματικά οχήματα, με εξαιρέσεις για τη σταδιακή κατάργηση των τελευταίων έως το 2027. Ωστόσο, η επιλογή των τιμών των διοδίων για τα ελαφρά οχήματα, όπως τα επιβατικά αυτοκίνητα και τα ημιφορτηγά, παραμένει ελεύθερη επιλογή των εθνικών αρχών. Επιπλέον, σύμφωνα με τους νέους κανόνες, τα τέλη χρήσης για τα ελαφρά οχήματα απαιτείται να είναι ανάλογα με τη διάρκεια χρήσης της οδικής υποδομής.

Η επιβολή τελών χρήσης σε βαρέα επαγγελματικά οχήματα θα καταργηθεί σταδιακά, διότι δεν αντικατοπτρίζουν με ακρίβεια την πραγματική χρήση της υποδομής. Οι κανονισμοί θα επεκταθούν επίσης σε άλλα οδικά δίκτυα που δεν αποτελούν μέρος του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ) και δεν είναι αυτοκινητόδρομοι.

Επίσης, από το 2026, θα πρέπει να ανακτάται το εξωτερικό κόστος όσον αφορά την ατμοσφαιρική ρύπανση. Επιπλέον, η υποχρέωση διαφοροποίησης των τιμών των τελών χρήσης του οδικού δικτύου με βάση τα πρότυπα Euro έχει καταργηθεί και οι τιμές θα διαφοροποιούνται πλέον με βάση τις εκπομπές CO2 των οχημάτων. Θα επιτρέπονται εξαιρέσεις για βαρέα επαγγελματικά οχήματα μηδενικών εκπομπών έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025 και για ελαφρά οχήματα μηδενικών εκπομπών επ’ αόριστον.

Έχει θεσπιστεί νέο τέλος για την αντιμετώπιση του εξωτερικού κόστους όσον αφορά τη συμφόρηση, το οποίο σηματοδοτεί μια σημαντική στροφή προς ένα σύστημα επιβολής οδικών τελών πιο συνολικό και εστιασμένο στο περιβάλλον.

Πηγή: www.autoblog.gr